CÓ MỘT QUY NHƠN CHÈ

                          ( Quý tặng Phạm tiên sinh...một Quy Nhơn...!)

 Có lần, tôi hỏi bạn: “Đi xa Quy Nhơn nhớ điều gì nhất ?” Bạn trả lời không chần chừ: “Chè !”. Lần đó, tôi cũng không tin lắm vào câu trả lời của bạn, cho đến một ngày tôi có dịp tự mình kiểm nghiệm điều ấy.

Một nỗi nhớ...

Chè một món ăn mang đầy tính dân tộc đã có từ lâu đời. Chè mang trong mình vị ngọt thanh mát... Mỗi vùng lại mang một âm vị khác nhau, nếu ai đã từng đến Quy Nhơn và đã một lần cảm nhận món ăn dân dã này chắc không thể nào quên. Trong cái không khí se lạnh của ngày mùa đông hay hạ, còn gì tuyệt vời hơn khi được thưởng thức một chén chè đậm đà phong cách Quy Nhơn...

Quy Nhơn có nhiều quán chè với các loại chè khác nhau nhưng để thưởng thức đúng chè ngon thì không phải ai cũng biết. Nằm đối diện sân vận động Quy Nhơn, về phía đường Tăng Bạt Hổ có quán chè của cô Bảy mà mọi người quen gọi với cái tên chè “xổm”. “Xổm” vì không có bàn ghế để ngồi, chỉ có mấy chiếc đòn nhỏ ngồi xổm, vì khách khá đông nên ai đến trước được ngồi còn lại phải đứng đợi. Quán “Chè Xổm” của cô Bảy có đến 5 loại chè khác nhau: Chè đậu ván, chè khoai môn, chè đậu xanh, chè chuối và chè ỷ. Mỗi loại chè đều mang một hương vị độc đáo khác nhau. Chè đậu ván bóc vỏ, ninh chín, vàng ươm cùng với bột mỳ vừa dẻo, dậy lên vị béo của nước cốt dừa; chè đậu xanh đánh nhuyễn, cùng với đậu phộng, nấm mèo, thêm ít vỏ quýt thái nhỏ làm nên hương vị rất riêng ,ai ăn một lần sẽ mãi nhớ. Lại có chè chuối mang vị ngọt tự nhiên của chuối và vị béo của nước cốt dừa. Những lát chuối xắt mỏng nhưng không nát, cùng với nước cốt dừa và bột hủ tiếu tạo nên món chè đầy ý vị. Đặc biệt nhất trong gánh chè cô Bảy chắc có lẽ là chè ỷ. Nước chè trong sánh với những viên chè được vo thật tròn, thật khéo mà những ai khi thưởng thức sẽ thấy ngay sự khác biệt so với các loại chè ỷ đã từng ăn qua. Quán Chè Xổm” của cô Bảy chỉ bán trong 2 tiếng đồng hồ, từ 10 giờ sáng đến 12 giờ hằng ngày, giá mỗi ly chè lại rất bình dân, quả là đáp ứng đủ các tiêu chí: ngon- bổ- rẻ,  phục vụ cho mọi đối tượng.

Ngoài quán chè của cô Bảy, có thể kể thêm chè chuối nướng của chị Thủy ở một góc phố đường Nguyễn Công Trứ. Đây là “miền đất hứa” cho những ai mê chè chuối. Thực ra, quán chè chị Thủy cũng có nhiều loại chè khác nhau nhưng đặc biệt nhất vẫn là chè chuối nướng. Cách chế biến khá đặc biệt:  Để giữ lại hương vị của chuối, người nấu bọc chuối trong những nắm xôi hấp chín, rồi bọc lại trong một tàu lá chuối và cho lên nướng trước khi thưởng thức. Một đĩa chè chuối nướng được cắt thành lát nhỏ cho vừa ăn cùng với nước cốt dừa nóng và đậu phộng rắc lên trên làm nên bản hợp âm mùi vị. Một chén chè mà khi thưởng thức gợi lên hương vị quen thuộc của đồng quê bọc lấy vị ngọt thanh đậm của trái cây ngày mùa…

Nếu muốn tìm một quán chè khác mang phong cách sinh viên ở Quy Nhơn, có thể nhắc đến cái tên: chè Nhớ. Quán chè làm ta tò mò ngay từ tên gọi, bắt nguồn từ trò chơi chữ tếu táo của tụi học trò: chè nhớ là chờ nhé! Vì quán chè rất đông khách nên người đến phải đợi lâu một chút. Nhưng lâu… mà vui và ngon. Chè Nhớ được xem là nơi hội tụ của rất nhiều loại chè nhưng đặc biệt nhất là chè thập cẩm. Trong một ly chè thập cẩm, điều đầu tiên ta bắt gặp là hương vị sầu riêng rất đặc biệt, kích thích vị giác người thưởng thức. Chè thập cẩm là sự tổng hợp của 8 loại chè khác nhau: chè đậu xanh, đậu đen, khoai môn, chuối, bắp, trôi nước... được hòa trộn theo một tỷ lệ thích hợp, tạo nên hương vị độc đáo. Ai đã từng là học sinh, sinh viên ở Quy Nhơn, hẳn đều ít nhất một lần ghé đến quán chè thân thương, nhiều kỷ niệm ấy để cảm nhận cái ngọt thanh mát của món ăn bình dị.

Hồn Việt...trong ly chè

Cùng có một tên gọi là chè nhưng mỗi vùng miền lại có những đặc trưng riêng. Chè Quy Nhơn không mang vẻ cầu kỳ của chè Huế,  không đơn vị như chè Bắc, không pha trộn như chè Sài Gòn... Chè Quy Nhơn mang trong mình hơi thở nồng nàn của một vùng đất ân tình, nồng thắm, đượm hương lúa và phóng khoáng của biển.

Mỗi một vùng miền, với đặc trưng văn hóa khác nhau đã tạo nên nét ẩm thực muôn vẻ. Thưởng thức một chén chè là cả một sự trải nghiệm, lắng đọng một nét văn hóa. Chè – món ăn dân dã, gói trọn trong mình nét duyên quê. Trong ly chè, ta cảm nhận được tinh túy của đất trời. Bàn tay ai khéo léo làm nên vị ngọt – bùi – dẻo – thơm, cho một khoảnh khắc thăng hoa.

Hôm nào, tôi sẽ viết thư cho bạn. Bên cạnh lời hỏi thăm sức khỏe, tôi cũng sẽ nói rằng: "Tôi đồng cảm với bạn trong nỗi nhớ về Quy Nhơn, qua một nét ẩm thực bình dị".

                                                            Nguyễn Pháp